22.04.2025
İstanbul - 13 °C
Yetişkinlerde eklem kırıkları kendini yenileme özelliğine sahiptir. Günümüzde hasarlı eklem kıkırdaklarını tam olarak eski haline döndürecek bir tedavi yöntemi yoktur. Yük taşıma yüzeyinde yer alan ve yaklaşık 1 cm2 den geniş kıkırdak hasarları genellikle iyileşme eğiliminde değildir. Bunun sonucunda eklemlerde yaygın aşınma ve artroz, halk arasında bilinen adı ile kireçlenme görülür. Bu sebeple de genellikle 45 yaşın altında yer alan hastalarda, kıkırdak yaralanmalarının tedavisinde çeşitli cerrahi yöntemlere başvurulur.
Reklam Alanı
Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık tedavisi son dönem uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir. Cerrahi yöntemler seçilirken; kıkırdak hasarının boyutu, derinliği, süresi gibi özellikler göz önünde bulundurulur. Bunlara ek olarak, hastanın yaşı, aktivite seviyesi ve hastanın kilo, boy oranı gibi özellikler değerlendirmeye alınır. Hasta menisküs yırtığı, ön çapraz bağ kopması ve diz ekleminde dizilim bozukluğu gibi sorunlar ile doktora başvuruyorsa, kıkırdak onarım işlemi öncesi ya da operasyon sırasında düzeltme işlemi yapılmalıdır.
Eklem kıkırdak yaralanmalarının tedavisinde birçok cerrahi yönteme başvurulmasına karşılık en iyi yöntemin tam olarak hangisi olduğu konusunda henüz net bir karar yoktur. Artroskopik mikrokırık tekniği en sık tercih edilen yöntemdir. 2.5 cm2 den daha küçük hasarların onarımında hala ilk seçilen tedavi mikrokırıktır. Genç yaştaki hastalarda ve küçük hasarlarda sonuçlar daha başarılıdır. Daha ileri yaş ve büyük bir alanı kaplayan hasarlarda sonuçlar daha olumsuz olabilir.
Elde edilen onarım dokusu dayanıklı olmadığı için yöntemin başarısını olumsuz yönde etkiler. Klinik sonuçların kötüye doğru gitmesi 18 ay sonrası başlar. Mikrokırıkla sonucu oluşan onarım dokusunun kalitesini arttırmak ve daha büyük hasarlarda uygulanabilmesi için doğal ve sentetik çatı implantlarına başvuruluyor.
Reklam Alanı
En son teknolojiler ile en sık uygulanan kıkırdak onarım yöntemlerinden biri Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık tedavisidir. Bu işlem bir kamera yardımı ile küçük deliklerden eklem görüntülenirken gerçekleştirilir. Hasarlı kıkırdak alanı temizlenir sonrasında alttaki kemiğe 1.5-2 mm çaplı delikler açılır. Böylece hastanın kemik iliğine ulaşılır. Bu tedavide temel amaç, kemik iliğinde yer alan kök hücrelerin hasarlı kıkırdak bölgesine gelmesi ve eklem ortamında kıkırdağa benzer bir tamir dokusuna dönüşmesini sağlamaktır.
Yaralanmanın yaşandığı alanda ortaya çıkan kan pıhtısının içindeki kök hücreler ve büyüme faktörleri yaklaşık 6 ila 8 hafta içinde kıkırdak benzeri bir yapı ortaya çıkarır. Hasarlı alanın boyutuna bağlı olarak ameliyat sonrası 4 ila 6 hafta yük vermeyi kısıtlamak amacı ile sürekli eklem hareketini özendiren bir fizyoterapi protokolüne ihtiyaç duyulur.
Daha uygun fiyatlı olması, özel bir donanım gerektirmemesi nedeniyle 2.5 cm’den küçük kıkırdak yaralanmalarında Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık tedavi seçeneği olarak uygulanır. Mikrokırık onarım dokusu genel olarak eklem kıkırdağına benzer. Ancak, aynı yapı ve yük taşıma özelliklerine sahip değildir. Son hali Fibröz kıkırdak olarak adlandırılır. Bu yapı, normal eklem kıkırdağına göre daha az dayanıklıdır.
Bu operasyon artroskopik olarak gerçekleştirilir. Hastanın kısa zamanda günlük yaşamına dönmesi amaçlanır. Artroskopi sırasında oluşturulan mikrokırıklar hasar görebileceği için 1 ay süre ile hastanın yük vermesine izin verilmez. Bir süre sonra kontrollü olarak yük vermenin arttırılmasına izin verilir. Kas gücü kaybına engel olmak için hastanın kontrollü bir şekilde egzersize başlaması önerilir. Hastanede kalış süresi ise özel bir durum gelişmediği sürece 1 gecedir.
Reklam Alanı
Artroskopik Mikrokırık yöntemi göreceli olarak kıkırdak hasarı çok yaygın olmayan ve daha erken yaştaki hastalara uygulanır. Bu hasta grubunda alınan sonuçlar çok büyük oranda başarılıdır.
Küçük, kıkırdak yaralanmalarının Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık tedavisinden sonra 2 yıldan kısa süreli takiplerde, hastaların %75 inden fazlasında ağrıda azalma gözlemlenir. Fonksiyonda iyileşmeler ile mükemmel klinik sonuçlar elde edilir. Ancak, 5 yıl sonrasında hastaların yarısından fazlasında fonksiyonların kötüleştiği gözlemlenir. Ayrıca spora katılımın azaldığı da gözlemlenmiştir. Mikrokırık tedavisinden sonra eklem kıkırdağında aşırı yüklenme olduğu için sonuçlar kısa zamanda kötüleşebilir.
Genç ve aktif olarak spor yaşamına devam eden sporculardaki küçük kıkırdak yaralanmalarında Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık yerine mozaikplasti adı verilen kıkırdak kemik dokusu transferi tedavisi tercih edilir. Böylece spora yeniden dönme ve devam etme bakımından daha iyi sonuçlar alınır. Mikrokırık tedavisinde 40 yaşından genç, daha az aktivite yapan, vücut kitle indeksi düşük olan ve 1 yıldan daha kısa süredir şikayetleri olan kişiler de başarı oranı çok daha yüksektir. Kıkırdak hasarının boyutu 2.5 cm2 den küçük olan hastalar da başarılı sonuçlar alınan gruptadır.
Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık tedavisinde oluşan onarım dokusunun kalitesini yükseltmek ve daha uzun dönemli iyileşme sağlamak için biyolojik çözümler üzerinde durulur. Bunun için son zamanlarda yapılan çalışmalarda, hasarlı kıkırdak altında yer alan kemik yapısında daha küçük boyutta ve daha derin açılan deliklerle yapılan tedavilerin daha iyi kıkırdak onarımı sonucu verdiği gözlemlenmiştir.
Reklam Alanı
Artroskopik eklem kıkırdağı Debridmanı ile birlikte drill ya da mikrokırık yöntemi her hasta için önerilmez. Yaygın kıkırdak hasarı ya da kireçlenme sorunu olan bireylerde bu yöntem yeterli görülmez. Romatizmal hastalıklarda, 50 yaş ve üzerindeki hastalarda, kıkırdak ile birlikte kemik kaybı yaşayan hastalarda, yüksek kilolu ve sigara kullanan kişilerde ve rehabilitasyon programına uyum göstermeyen hastalarda bu tedavi uygun görülmez.
Reklam Alanı
Reklam Alanı