Tiroid Ameliyatı

Tiroid Ameliyatı ( Tiroidektomi )

Tiroid Ameliyatı ( Tiroidektomi ), bazı yapısal ya da işlevsel bozuklukları tedavi etmek amacı ile tiroid bezinin cerrahi bir işlemle çıkartılması işlemine verilen addır. Halk arasında bilenen adı ise guatır ameliyatıdır. Tiroidektomi uygulanacak durumlar şöyle sıralanabilir;

• Tiroid bezi boyunun baskı oluşturacak kadar büyümüş olması,
• Uzun süreli ilaç tedavilerine rağmen hormonların kontrol altında tutulmasının zor olduğu durumlarda,
• 2-3 cm den daha büyük gelişen yumruları olan hastalara
• Yumrular büyük olmasa da kanser gelişme riski daha yüksek olan hastalara,
• Boyundaki büyüme hastayı estetik açıdan aşırı derecede rahatsız ettiği durumlarda tiroidektomi ameliyat yapılması gerekir.

Tiroid Ameliyatı Kriterleri Nelerdir?

Tiroidektomi operasyonunun neye göre yapılacağı cerrahi girişimin boyutunu değiştirir. Tiroidektomi operasyonları aşağıdaki gibi değerlendirilir.

Tek taraflı tiroidektomi (Lobektomi+istmektomi): Gerçekleştirilen en minimal tiroid cerrahisi işlemidir. Tek taraflı tiroidektomi ameliyatı genellikle iyi huylu tiroid tümörleri için tercih edilen bir yaklaşımdır. Operasyondan sonra tiroid dokusu hastaya yeterli miktarda hormon sağlayabilir. Genellikle hasta ilaç kullanmaya devem etmez.

Total tiroidektomi: Tiroid kanseri ve tiroid bezini ilgilendiren tüm multinodüler guatr hastalıklarında tercih edilen bir cerrahi yaklaşımdır. Alınan tiroid bezinin salgılamış olduğu tiroid hormonunu yeniden yerine koymak için hastanın yaşamı boyunca ağızdan tiroid hormonu kullanması gerekir.

Total tiroidektomi + Lenf bezi diseksiyonu: tiroid kanserinin bazı aşamalarında ve nadir görülen bazı alt tiplerinde uygulanması gereken yöntemlerden biridir.

Tiroid bezi büyüklüğüne ve lenf nodu diseksiyonu yapılıp yapılmayacağına göre netleştirilen tiroidektomi operasyonu, cilt kesisi ile yapılan bir ameliyat çeşididir. Hastanın kendi boyun çizgisine uygun şekilde bir cilt kesisi yapılır. Böylece daha estetik bir görünüm oluşturulmaya çalışılır.

Tiroid Bezinin Ne Kadarı Alınması Gerekir?

Tiroidektomi operasyonuna karar veren doktor yapılacak işlemi tüm teklikler sonucunda belirler. Lobektomi, subtotal tiroidektimi ya da total tiroidektomi olarak cerrahın nasıl bir operasyon planladığını öğrenmek gerekir. Papiller ve folliküler tiroid kanserlerinin tespitinde genellikle tercih edilen ameliyat çeşidi total tiroidektomi operasyonudur. Medüller tiroid kanseri tespit edilen hastalarda primer tümör 1.5 cm’den daha büyükse, tutulmuş olabileceği ihtimali olan lenf nodlarını çıkartmak için lenf nodu diseksiyonu uygulaması yapılır.

Birden fazla iyi huylu nodüle sahip olan guatrlarda nodüller tek lobda toplanmış olabilir. Böyle durumlarda karşı lob normalse sadece o tarafa lobektomi uygulanması yeterlidir. Graves ya da multinodüler guatra bağlı hipertiroid gelişirse genellikle tek tarafa total diğer tarafa ise totale yakın tiroidektomi uygulaması yapılır.

Tiroid Ameliyatı Öncesi Yapılması Gereken İşlemler Nelerdir?

Diğer operasyonlardan önce de yapıldığı gibi tiroid operasyonu öncesinde de ayrıntılı olarak medikal hikaye dinlenmelidir. Fizik muayene ve kalp ve dolaşım sistemi değerlendirmeleri yapılmalıdır. Kalp ile ilgili rahatsızlığı olan kişiler ve 45 yaş üzeri hastalarda EKG ve akciğer grafisi talep edilir. Yaşamı içerisinde daha önce boyun ameliyatı geçiren kişiler ve ses değişiklikleri olanların, cerrahi öncesi ses telleri mutlaka değerlendirmeye alınmalıdır. Bu tetkiklerin hepsi ses tellerini uyaran sinirlerin işlevinin normal olup olmadığının tespit edilmesi için önemlidir. Tiroid ameliyatı medüller tiroid kanser için yapılacaksa beraberinde olan böbrek üstü bezi tümörler araştırılmalıdır.

Tiroid Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Tiroidektomi en risksiz ameliyat grubuna giren bir operasyondur. Bu operasyondan sonra kesi yeri enfeksiyonu riski çok düşük görülür. Operasyondan sonra genellikle antibiyotik kullanılmasına gerek kalmaz. Hastadan kaynaklanan bir yara iyileşmesi problemi bulunmuyorsa, boyun kesisi genellikle ciddi bir görünür skar bırakmadan iyileşme gösterir. Cilt kesisi yapılırken cilt altından, kendinden emilebilen ve dışarıdan görünmeyen ince sütür materyalleri ile operasyon gerçekleştirilir.

Kesi yerinin üst ve alt kısmında hassasiyet azalması ve karıncalanma gibi hisler olabilir ancak geçicidir. Tiroid bezinin yer aldığı alanda ameliyat sonrası kanama olması ihtimali çok düşüktür. Kanama kontrolü yapmak için ameliyathaneye yeniden dönülmesi ihtimali %1’in altında olan durumlardır. Ses telleri hareketini sağlayan sinirlerde gelişebilecek hasara bağlı ortaya çıkan ses değişiklikleri genellikle geçici olur. Kalıcı ses kısıklığı ihtimali %1’in altında bir orana sahiptir.

Kalıcı olacak şekilde ses kısıklığı yaşama ihtimalini azaltan bir diğer önemli faktör ise operasyon sırasında sinir monitorizasyonu uygulanması yapılmasıdır. Vücudun kalsiyum dengesini düzenlemeye yarayan paratiroid bezler genellikle tiroid bezi kapsülüne yapışık olarak bulunan boyutu normalde 3mm ve genellikle 4 adet olan bezlerdir. Paratitoid bezlerin hasarı yaşanması sonucunda hasta dışardan kalsiyum ve D vitamini ilacı kullanabilir. Bu problemin kalıcı olarak devam etmesi için her 4 paratiroid bezin de hasarı gözlemlenir. Genellikle geçici hipokalsemi olarak adlandırılan ve bir süre geçtikten sonra normale dönen kanda kalsiyum eksikliği durumu gelişir.

Tiroidektomi yaşandığı zaman çevre dokularda yaralanma ihtimali de oldukça düşük olur. Soluk borusu, yemek borusu ve ana lenf kanallarına ait yaralanmalar yaşanabilir. Ameliyat sırasında fark edilen durumlar kolay bir şekilde tamir edilebilir. Tiroidektomi yaşanması durumunda hemen hemen hiçbir zaman kan verilmesine gerek olmaz. Tiroid bezi çok kanlanan bir organ olsa da, uygun bir teknik kullanılması halinde kanama riski ortadan kalkar.

Tiroid bezinin alınmasına sebep olan hastalığın tekrar etme ihtimali altta yatan patolojiye göre değişiklik gösterir. Bu ihtimal genellikle çok yüksek değildir. Modern tiroid bezi operasyonlarında ana yaklaşımlardan bir tanesi de aynı tiroide ikinci bir kez girilmemesidir. Bu sebeple de altta yatan hastalığa göre cerrahi kararı verilmelidir. Böylece hastalığın tekrarlamamasına yönelik bir işlem seçilmiş olur.

Tiroid Ameliyatı Sonrası Ne Zaman Normal Hayata Dönülür?

Cerrahi tedavi yöntemi uygulanacak hastalar, başlıca 3 gruba ayrılıyor. Bunlardan ilki tiroid kanseri olduğu iğne biopsisi olarak bilinen ya da biopsi ile tiroid kanseri şüphesi olan hastalardır. İkinci grup ise iyi huylu olduğu düşünülen ancak çapı git gide büyüyen ve boyunda baskı belirtileri yapan nodülleri olan hastalardır. Üçüncü grup hastalarda hipertiroidi ilaçla ya da radyoaktif iyotla kontrol altına alınamayacağı öngörülen hastalardır.

Cerrahi işleme bağlı etkiler ortadan kalktıktan sonra ameliyat öncesi yaşamınıza dönebilirsiniz. Tiroid bezinin tamamı ya da tamamına yakını alınan operasyonlarda, tiroid hormonu hapı almayı gerektirecek hipotiroidi gelişecektir. İlacı düzenli bir şekilde kullanan hastalar, hayatının normal akışı devam edebilir.