Mastoidektomi

Mastoidektomi

Mastoidektomi, mastoid hücrelerin çıkarılması operasyonudur. Cerrahi bir işlem olan mastoidektomiye orta kulak enfeksiyonun yayılmasıyla başvurulur. Kolesteatom adı verilen, dış kulaktan orta kulağa doğru yayılım gösteren dermoid sinüs, salgı, kulak enfeksiyonu ve işitme yetisinin bozulması gibi durumlara sebep olur. Sinüs, yavaş yavaş uzun yıllar içinde büyür ve çevresindeki kemikli yapıların yavaş yavaş aşınmasına neden olur. Kemikte yaşanan aşınma, bazı hastalarda işitme kaybı olarak ortaya çıkabilir. Mastoidektomi tercih edilen en iyi tedavi şeklidir.

Mastoidektomi Kimlere Uygulanır?

Kolesteatom gibi kronik orta kulak enfeksiyonun mastoid kemiğe yayılarak mastoidite neden olması sonucu kulağın arkasındaki mastoid kemikte ağrı, şişme ve kızarıklık yaşanır. Hasta genellikle önce antibiyotik ile tedavi edilir. Bir sonuç alınamazsa mastoidektomiye başvurulur. Hasta iyi tedavi edilmezse ya da hastalık erken tespit edilmezse zamanla işitme ve denge mekanizmaları tahrip olur ve yüz felcine ve beyin iltihabına kadar varabilir.

Mastoidektomi ameliyatına karar verilmesindeki en yaygın neden kolesteatomdur. Kulak zarından başlayarak orta kulak ve mastoid kemiğe kadar kist şeklini alarak büyüyen ölü deri hücreler, kolesteatomdur. Zaman içinde bu cilt kisti büyüdükçe kulakta tekrarlayan iltihaplanma tablosu ortaya çıkar. Büyüme gösteren kist, sesi iletme görevi üstlenen çekiç, örs ve üzengi gibi küçük kemikçikler iç kulağın kemikli örtüsüne ve kulağı beyinden ayıran kafatasındaki kayalık kulak kemiklerine kadar yayılır.

Hasta başlangıçta işitme kaybı teşhisi ile karşılaşır. Sonrasında topikal ya da oral antibiyotiklerle iyileşmeyen kulaktan bir akıntı gelmeye başlar. Bu hastalara için en doğru tedavi şekli ise mastoidektomidir.

Mastoidektomi Süreci Nedir?

Doktor ilk olarak kulak, burun ve boğaz için kapsamlı bir muayene yapar. Sinüs ve bademcikleri muayene ettikten sonra portatif bir otoskop kullanan doktor, kulağını detaylı olarak inceler. Kulağın daha ayrıntılı incelenmesi için mikroskop kullanılır. Doktor, hastanın işitme seviyesini kontrol etmek için bir odyogram yapar. Aynı zamanda gerekli görürse CT taraması ya da MRI da isteyebilir. Kulak aspirasyonu ve iltihap ilaçları ile tedavi edilen hasta, geçici olarak yaşandığı bu sıkıntılı durumdan kurtulabilir ancak, kolesteatomu tedavi etmenin en etkili yolu mastoidektomi ameliyatıyla çıkarılmasıdır.

Mastoidektomi Çeşitleri

Mastoidektomi ameliyatı, kombine timpanoplasti (CAT) olarak bilinir. Ameliyat, kolesteatomun boyutuna göre farklı varyasyonlarda uygulanır. Mastoidektomi ameliyatını gerçekleştirirken birkaç farklı yönteme başvurulur.

• Basit mastoidektomi yöntemi ile doktor, doktor etkilenen hava hücrelerini çıkarır.
• Radikal olan yöntemde ise doktor, mastoid hücreleri, kulak zarını ve orta kulağın birçok yapısını çıkarır.
• Modifiye radikal mastoidektomide ise orta kulak yapılarının birkaç parçası ile mastoiddeki enfekte hücreler tedavi edilir.
• Kortikal mastoidektomide mastoid hücrelerin kesip çıkarılması orta kulağı etkilemeden gerçekleştirilir.

Mastoidektomi Ameliyat Süreci

Yapılan ilk klinik muayeneden sonra, KBB cerrahı mastoidektomi kararı almadan önce bir odyogram (odyogram) ve temporal kemik ve mastoidin BT taraması ister. Ortaya çıkan sorunu ortadan kaldırmak için genellikle genel anestezi uygulanır ve 1 ile 4 saat arasında sürer.

Mastoidektomide doktor, kulağın üstünde ya da arkasında bir kesi açar. Bazı cerrahlar, tümörün sınırlı olduğu durumlarda, endoskop ve cerrahi mikroskop yardımı ile yüksek büyütme altında operasyonu gerçekleştirir. Mastoid kemik, yüksek hızlı bir matkap aracılığı ile açılır. Mastoidektomide endoskopi ve lazer birlikte uygulanan tekniklerdir.

Operasyonun sonunda kulağa iyileşme döneminde salgıları toplamak için bir paket yerleştirilir. Bu paket klinikte çıkarılmadan önce 3 haftaya kadar kalabilir. Bazı cerrahlar ise çıkmayacak emilebilir bir ped tercih edebilir. Dikişler 7 ila 10 gün sonra klinikte doktor tarafından alınır. Mastoidektomiden hastanın sonra kafasında 24 saate kadar bandaj kalabilir.

Mastoidektominin Komplikasyonları Var Mıdır?

Mastoidektominin de diğer operasyonlar gibi çeşitli komplikasyonu vardır.

• Mastoidektomi sonrası tat bozukluğu en sık karşılaşılan komplikasyondur. Bunun sebebi ise tat sinirinin kulak zarına yakın olmasıdır. Dilde ortaya çıkan bu anormal tat, ameliyat edilen tarafta alanda gerçekleşir. Genellikle geçici olmakla birlikte bazı hastalarda kalabilir.
• Mastoidektomiden sonra bazı hastalarda nadir de olsa yüz sinirlerinde zayıflık komplikasyonu yaşanabilir. Kulak sinileri mastoid kemik ve orta kulaktan geçer. Bazen mastoidektomiden sonra sinirlerde şişme olur ancak, bu durum geçicidir. Sinirler hasar görürse kalıcı yüz zayıflığı yaşanabilir.
• Kulak yastıklarında ilaca karşı alerjik reaksiyon gelişebilir. Hasta kulağında kaşıntı ya da şişlik hissederse, cerrahı ile iletişime geçmelidir.
• Mastoidektomi sonrası nüks etme oldukça yaygındır. Özellikle dissemine kolesteatomda risk daha yüksektir.
• İşitme kaybı birçok hastada ameliyat öncesi bir dereceye kadar yaşanır. Mastoidektomiden sonra ise işitme kaybının tamamen yaşanması nadirdir. Ancak enfeksiyon iç kulakta aşınma olgusu gösterdiyse ya da denge sisteminde bozulma varsa, tam ve kalıcı işitme kaybı riski yüksektir.
• Bazı durumlarda geçici olan baş dönmesi, hastalık denge organına zarar verdiği durumlarda daha uzun sürebilir.
• Mastoidektomiden önce bir ses (tinnitus) duyabilir. Bazı durumlarda mastoidektomi sonrası ses çınlaması kötüleşebilir. Özellikle işitme kaybı olan kişiler, kulak çınlaması yaşamaya devam edebilir.

Mastoidektomi Ameliyatı Sonrası

Mastoidektomi ameliyatı sonrasında ağrı yaygındır ve doktor ağrı kesici verecektir. Bu rahatsızlık iki hafta kadar devam edebilir. Hastanın kulağında pansuman olur ve bunlar genellikle mastoidektomi ameliyatından sonra 3 hafta kalır. Dikişler ameliyattan sonra 7 ila 14 gün içinde alınır. Bu dönemde hastanın kulağını kuru tutması gerekir. Mastoidektomiden sonra doktor, hastanın uyması gereken bir liste verecektir. Mastoidektomiyle ilgili herhangi bir endişesi olan hasta, zaman kaybetmeden doktoru ile iletişime geçmelidir. Hasta bazen aynı gün eve gidebilir bazen hastanede bir gece kalması gereken durumlar olabilir. Mastoidektomi ameliyatı sonrasında hastanın çeşitli riskleri varsa hastanede daha uzun süre kalması istenebilir. Hasta iki hafta sonra normal hayatına dönebilir ancak, suyu kesi yerinden ve kulaktan uzak tutmanız gerekir. Çoğu hasta 6 ila 8 hafta sonra tamamen iyileşmiş olur.

DETAYLI BİLGİ AL