Artroskopik Arka Çapraz Bağ Rekonstrüksiyonu

Artroskopik Arka Çapraz Bağ Rekonstrüksiyonu - Diz

Çapraz bağlar diz fonksiyonları üzerinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Günümüzde bir diz hasarı yaşanması halinde, bu sorunun arkasında çapraz bağ dokusu hasarı olduğu düşünülür. Arka çapraz bağlardaki hasarşar genellikle Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu ile tedavi edilir. Son yıllarda giderek artan ön çapraz bağ yaralanmalarının yanı sıra, arka çapraz bağ yaralanmaları da artış gösteriyor.

Arka çapraz bağlar, ön çapraz bağlardan daha geniş ve iki kat daha kuvvetli bir yapıdadır. Çapraz bağların distalde daha geniş ve güçlü tutunma alanlarının olması, kopmaların neden proksimalde olduğunu kısmen de olsa açıklar. Bunun yanında arka çapraz bağ, dizin rotasyonel hareketlerinde adeta bir üs olarak görevlidir. Rotasyonel hareketi oluşturan sistem arka çapraz bağla yakın ilişki içindedir. Izole arka çapraz bağ yaralanmalarının oranı çok daza azdır.

Bunun sebebi ise arka çapraz bağ yaralanması yapabilecek düzeydeki yüklenmelerde yaşanan şiddetin, ön çapraz bağdan daha fazla olmasıdır. Arka çapraz bağ kopması yapacak büyüklükteki yaralanmalar beraberinde eklemin diğer yapılarının da yaralanmasına yol açabilir. Bu sebeple de arka çapraz bağ patolojileri genellikle kompleks yaralanmalardır.

Arka Çapraz Bağ Nedir?

Arka çapraz bağ, dizin dört ana bağından biridir ve diz arkasında konumlanır. Uyluk kemiğini yani femuru, tibia adı verilen incik kemiğine bağlar. Arka çapraz bağlar, kaval kemiğinin geriye doğru hareket etmesini sınırlar. Arka çapraz bağ yaralanmaları çok nadir görülür. Aynı zamanda diğer diz bağ yaralanmalarına göre tespit edilmesi daha zorludur. Günümüzde birçok arka bağ hasarı Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu ile tedavi edilir. Kıkırdak yaralanması, kemikte çürüme yaşanması ve bağ yaralanmaları genellikle arka çapraz bağ yaralanması ile birlikte ortaya çıkar.

Arka çapraz bağda yaşanan yaralanmalar, yaralanmanın ciddiyetine bağlı olarak 3 farklı dereceye ayrılır.

• 1.derecede bağ az miktarda hasar görmüş ve hafif gerilmiştir. Buna karşılık diz eklemi stabildir.
• 2.derecede bağ kısmen yırtılmıştır.
• 3.derecede bağ tamamen yırtılır ve iki yarıya bölünür. Bu durum da diz ekleminde dengesizlik yaşanmasına neden olur.

Arka çapraz bağ yaralanması sıklıkla spor esnasında görülür. Sporcu bükülmüş bir diz ile yere düştüğünde durum kendini gösterir. Dizin fazla uzatılması arka çapraz bağ yırtılması sebepleri arasında sıralanabilir. Arka çapraz bağ yaralanmalarında genellikle yaralanma sonrası diz ağrısı ve diz şişliği gibi semptomlar ortaya çıkar. Ayrıca diz eklemlerinde dengesizlik, aksama gibi durumlar ortaya çıkabilir. Diz sertliği ve yürüme güçlüğü de yaşanabilir. Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu ile tedavi başarılı sonuçlar verir.

Arka çapraz bağ yırtığını teşhis etmek için çeşitli durumlar değerlendirilir. Bunlar hastanın semptomları, tıbbi geçmişi ve dizinizin fiziksel muayenesidir. Röntgen ve MR taraması da talep edilen diğer testlerdendir. Röntgen özellikle arka çapraz bağın kendisiyle beraber bir kemik parçasını yırttığı avülsiyon kırıkları tespitinde faydalıdır. MR ise yumuşak dokulardaki hasarı görmek için istenir.

Arka Çapraz Bağ Hasarlarının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Arka çapraz bağ hasarlarında tedavi seçenekleri, cerrahi ve cerrahi olmayan tedavi şeklinde ikiye ayrılır. Cerrahi olmayan tedavide hastanın dinlenmesi, buz ve kompresyon uygulayarak dizi yüksekte tutmaktan oluşur. Bu uygulamaların hepsi ağrı ve şişliği kontrol etmede etkilidir. Diz hareketini ve gücünü yükseltmek için bazı hastalara fizik tedavi önerilir. Dizin hareketsiz kalmasını sağlamak için bir dizlik gerekebilir. Hastanın dizinizi korumak ve bacağınıza ağırlık yüklemesinden kaçınması için koltuk değnekleri önerilebilir.

Çıkık bir diz durumu yaşanması ve arka çapraz bağ dahil olmak üzere birkaç yırtık bağ için genellikle ameliyat en etkili seçenek olarak önerilir. Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu vücudun başka bir bölümünden alınan doku greftinin kullanılmasıyla, yırtık bağın yeniden yapılandırılmasını içerir. Ameliyatı gerçekleştirebilmek için küçük kesiler açılır.

Tedaviye başlamadan önce yaralanmanın nasıl olduğunu bilmek gerekir. Arka çapraz bağ yaralanmasından şüphe duyuluyorsa, bacağa bağın fonksiyonlarını gösterecek çeşitli manevralar uygulanır. Bu aşamada bazı güvenilir testler uygulanır. Bunun yanında çekilecek röntgen ve MRG de tanı konması sırasında yardımcı olur. Özellikle MRG yardımı ile diz içindeki diğer yapılar da değerlendirilir. Böylece ek bir yaralanma varsa ortaya konabilir.

Artroskopik Arka Çapraz Bağ Rekonstrüksiyonu, Diz Operasyonu Hangi Durumlarda Tercih Edilir?

Arka çapraz bağ yaralanması tek başına görülebileceği gibi diğer diz içi doku yaralanmaları ile beraber de görülebilir. Özellikle yan bağ yaralanmaları ve kıkırdak yaralanmaları sık görülen iki duruma örnektir. Erken dönemde hastaya eklem şişliğinin geçmesine yardımcı olacak soğuk uygulama, yüksekte tutma ve koltuk değneği yardımı ile yürüme önerilir. Şikayetlerin azalması ile birlikte fizik tedavi süreci başlar. Diz çevresi kasları güçlendirilirken diz eklem hareket genişliklerinin geliştirilmesi sağlanır.

Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu ön çapraz bağ operasyonu ile mukayese edildiğinde daha zor bir işlemdir. Ancak, dizi stabile edebilmek için pek çok ortopedist tarafından ameliyat önerilir. Dizde birden fazla bağ yaralanması olması durumunda ya da kalıcı diz stabilite kaybına bağlı günlük aktivitelerin kısıtlanması halinde cerrahi olarak arka çapraz bağ yeniden yapılandırma operasyonu yapılır.

Artroskopik cerrahi yöntemlerin sonuçları açık cerrahilerden daha iyi olabilir. Bununla birlikte kopma kırıkları olabilir. Ameliyat sırasında tüm bunlarda sabitlenir. Artroskopik arka çapraz bağ rekonstrüksiyonu, diz operasyonu sonrası rehabilitasyon çok önemlidir. Rehabilitasyon döneminde eklem hareket genişliklerinin sağlanması üzerine çalışılır. Aynı zamanda kas kuvvetlerinin arttırılması için çalışmalar yapılır. Ameliyat sonrası özellikle erken dönemde hastanın bir çift koltuk değneği kullanılması önerilir. Aynı zamanda açı ayarlı dizlik kullanması da tavsiye edilir.