Acil Ameliyat
Acil Ameliyat

Hemolitik Anemi Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Hemolitik anemi, kırmızı kan hücrelerinin erken yıkımıyla ortaya çıkar. Belirtileri, tanı yöntemleri ve etkili tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgi bu içerikte.

Hemolitik Anemi

Hemolitik Anemi Nedir?

Hemolitik anemi, kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) normal ömründen önce yıkılmasıyla ortaya çıkan bir anemi türüdür. Normalde eritrositler yaklaşık 120 gün yaşar, ancak hemolitik anemide bu süre ciddi şekilde kısalır. Sonuç olarak kemik iliği yeterli miktarda yeni hücre üretemez ve kandaki oksijen taşıma kapasitesi azalır. Hastalık kalıtsal ya da sonradan edinilmiş (edinsel) olabilir.

Hemolitik Anemi Neden Olur?

Hemolitik anemi, kırmızı kan hücrelerinin yapısal bozuklukları, bağışıklık sistemi bozuklukları ya da çevresel etkenlere bağlı gelişebilir;

Kalıtsal Nedenler:

  • Orak hücreli anemi
  • Talasemi
  • Sferositoz, eliptositoz gibi membran hastalıkları
  • Enzim eksiklikleri (G6PD eksikliği)

Edinsel Nedenler:

  • Otoimmün hastalıklar (Lupus, otoimmün hemolitik anemi)
  • İlaçlar (penisilin, NSAID’ler)
  • Enfeksiyonlar (EBV, sıtma)
  • Toksinler, yılan zehri, bazı bakteriyel toksinler
  • Yapay kalp kapakları gibi mekanik travmalar

Hemolitik Anemi Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler aneminin derecesine ve ne kadar hızlı geliştiğine göre değişir;

  • Kansızlık Belirtileri: Halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi
  • Sarılık: Artmış bilirubin nedeniyle ciltte ve göz aklarında sararma
  • Koyu Renkli İdrar: Serbest hemoglobin atılımı nedeniyle (özellikle sabahları)
  • Dalak büyümesi (splenomegali)
  • Kalp çarpıntısı, nefes darlığı
  • Karın ağrısı veya sırt ağrısı (akut hemoliz durumlarında)
Hemolitik Anemi Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı, kan testleri ve bazı özel incelemelerle konur;

  • Tam Kan Sayımı (CBC): Düşük hemoglobin ve hematokrit
  • Retikülosit Sayısı: Artmıştır, kemik iliği üretimi artar
  • LDH (Laktat Dehidrogenaz): Yükselmiştir
  • Haptoglobin: Düşüktür (hemoglobin bağladığı için azalır)
  • Bilirubin (Özellikle İndirekt): Artmıştır
  • Periferik Yayma: Eritrosit şekil bozuklukları görülebilir
  • Coombs Testi: Otoimmün hemolizlerde pozitiftir
  • Kemik İliği Biyopsisi: Gerekli durumlarda yapılabilir
Hemolitik Anemi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi altta yatan nedene göre planlanır;

  • İmmünsüpresif Tedavi: Otoimmün nedenli anemilerde steroid veya diğer bağışıklık baskılayıcılar
  • Folik Asit Takviyesi: Artmış hücre yapımı için gerekli
  • Kan Transfüzyonu: Şiddetli anemilerde
  • Splenektomi (Dalak Alınması): Dalak kaynaklı yıkımların önlenmesi için
  • İlaçların Kesilmesi: İlaç kaynaklı hemoliz varsa
  • Enfeksiyon Tedavisi: Enfeksiyona bağlı hemoliz durumlarında
  • Destek Tedavileri: Ağır hemolizlerde hastane desteği, sıvı-elektrolit dengesi
Hemolitik Anemi Nasıl Önlenir?

Tüm hemolitik anemiler önlenebilir değildir, ancak bazı önlemlerle risk azaltılabilir;

  • Aile öyküsü olan bireylerde genetik danışmanlık
  • G6PD eksikliği olanlarda tetikleyici ilaçlardan kaçınmak
  • Enfeksiyonların erken tanı ve tedavisi
  • Aşılama: Özellikle splenektomi geçiren bireylerde önemli
  • Takip ve Düzenli Kontroller: Kronik hemolitik anemili bireylerde komplikasyon önleme
WhatsApp Telefon