Hipospadias Nedir?
Hipospadias, erkek bebeklerde üretra açıklığının (idrar çıkış deliği) penis ucunda değil, alt kısmında bir yerde olmasıyla ortaya çıkan doğumsal bir anomalidir. Bu açıklık penisin ucuna yakın olabileceği gibi, penisin ortasında veya daha geride, hatta skrotuma yakın bölgede de bulunabilir. Hipospadias, idrar yapma fonksiyonunu etkileyebileceği gibi ileride cinsel fonksiyon ve estetik görünüm açısından da sorunlara yol açabilir.
Hipospadias Neden Olur?
Hipospadiasın nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
- Genetik Yatkınlık: Ailede hipospadias öyküsü bulunması riski artırır.
- Hormonal Dengesizlikler: Anne karnında testosteron etkisinin yetersiz olması.
- Anne Yaşı: İleri yaşta gebeliklerde risk artabilir.
- Çevresel Faktörler: Hamilelikte bazı ilaçlar, pestisitler veya hormon bozucu kimyasallara maruz kalma.
- Gebelikte Hormon Tedavileri: Özellikle progesteron veya östrojen türevleri kullanımı.
Hipospadias Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler doğumda fark edilir ve genellikle görsel muayene ile tanı konur.
- Üretra açıklığının penis ucunda olmaması
- Penis ucunda kapalı görünüm
- İdrarın aşağı doğru yönelmesi
- Penis eğriliği (kordi)
- Sünnet derisinin üstte normal, altta eksik olması
- İdrar yaparken zorlanma veya damlama
Hipospadias Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhis genellikle doğumdan hemen sonra yapılan fizik muayene ile konur.
- Fizik Muayene: Üretra açıklığının yeri ve peniste eğrilik varlığı kontrol edilir.
- Görüntüleme: Şiddetli vakalarda mesane ve idrar yollarının durumu ultrason ile değerlendirilebilir.
- Ek Testler: Eşlik eden başka doğumsal anomaliler varsa genetik ve hormonal inceleme yapılabilir.
Hipospadias Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi cerrahidir ve amaç hem işlevsel hem de estetik olarak normal bir idrar çıkışı ve penis görünümü sağlamaktır.
- Cerrahi Onarım: Genellikle 6–18 ay arasında yapılması önerilir.
- Eğrilik Düzeltme: Peniste kordi varsa ameliyat sırasında düzeltilir.
- Üretra Yeniden Yapılandırma: Açıklık penisin ucuna taşınır.
- Çok Ağır Vakalarda Aşamalı Aerrahi: Birden fazla ameliyat gerekebilir.
Not: Hipospadiaslı çocuklar sünnet edilmemelidir, çünkü sünnet derisi onarımda kullanılabilir.
Hipospadias Nasıl Önlenir?
Tamamen önlenebilir bir durum değildir, ancak risk azaltıcı önlemler alınabilir.
- Gebelik öncesinde ve gebelikte zararlı kimyasal ve ilaçlardan uzak durmak
- Hamilelikte hormon tedavisinin sadece doktor kontrolünde yapılması
- Dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını sürdürmek
- Ailede hipospadias öyküsü varsa gebelikte düzenli tarama ve muayeneler yaptırmak