Emilim Bozukluğu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Emilim Bozukluğu (Malabsorbsiyon) Nedir?

Emilim bozukluğu, sindirim sisteminin besinleri yeterince sindirememesi ya da emememesi sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu durum, vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin, mineral ve diğer besin öğelerini alamamasına neden olur. Uzun vadede ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir.

Emilim Bozukluğu Neden Olur?

Emilim bozukluğuna birçok farklı neden yol açabilir. Bunlar arasında sindirim sistemi hastalıkları, genetik faktörler ve bazı cerrahi müdahaleler yer alır;

• Çölyak hastalığı
• Crohn hastalığı ve ülseratif kolit
• Kronik pankreatit (pankreas enzim eksikliği)
• Safra asidi eksikliği
• Laktaz eksikliği (laktoz intoleransı)
• Enfeksiyonlar (giardia gibi)
• Bağırsak ameliyatları sonrası kısa bağırsak sendromu
• Besin intoleransları

Emilim Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler genellikle besinlerin eksik emilimine bağlı olarak ortaya çıkar ve zamanla şiddetlenebilir;

• İshal, yağlı ve kötü kokulu dışkı
• Kilo kaybı
• Karın ağrısı, gaz ve şişkinlik
• Yorgunluk, halsizlik
• Demir eksikliği anemisi
• Vitamin eksikliklerine bağlı cilt sorunları, saç dökülmesi
• Kas zayıflığı
• Büyüme geriliği (çocuklarda)

Emilim Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı koymak için öncelikle detaylı bir öykü alınır ve laboratuvar testleri yapılır. Gerekirse ileri görüntüleme ve endoskopik yöntemler kullanılır;

• Dışkı analizi (yağ oranı, sindirilmemiş besin varlığı)
• Kan testleri (vitamin ve mineral düzeyleri, anemi)
• Solunum testleri (örneğin laktoz intoleransı için)
• Endoskopi ve ince bağırsak biyopsisi
• Genetik testler ve bağışıklık testleri

Emilim Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak planlanır. Amaç, eksik emilen besin öğelerini yerine koymak ve bağırsak fonksiyonlarını düzenlemektir;

• Beslenme düzenlemesi (laktozsuz, glütensiz gibi özel diyetler)
• Vitamin ve mineral takviyeleri (özellikle B12, D vitamini, demir)
• Sindirim enzim takviyeleri
• Altta yatan hastalığın (örneğin çölyak ya da Crohn) kontrol altına alınması
• Diyetisyen desteği ile bireysel beslenme planı oluşturulması

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Emilim bozukluğu, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu yüzden şüpheli belirtiler fark edildiğinde mutlaka doktora başvurulmalıdır. Ayrıca uzun süreli takip ve düzenli kontroller büyük önem taşır.