Böbrek İltihabı (Nefrit) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Böbrek İltihabı Nedir?

Böbrek iltihabı, tıbbi adıyla nefrit, böbrek dokularının özellikle filtreleme yapan kısımlarının iltihaplanmasıdır. En sık glomerülleri (kanı süzen küçük damarlar) etkiler ve bu durumda hastalık glomerülonefrit olarak adlandırılır. Enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar veya ilaçlar nefrite neden olabilir. Sessiz ilerleyip fark edilmediğinde böbrek yetmezliğine kadar gidebilir.

Böbrek İltihabı Neden Olur?

Farklı nefrit türlerine göre nedenler değişse de genel sebepler şunlardır:

• Enfeksiyonlar: Boğaz enfeksiyonları sonrası gelişen post-streptokokal nefrit
• Otoimmün hastalıklar: Lupus, IgA nefropatisi gibi bağışıklık sistemi hastalıkları
• Bazı ilaçlar: Uzun süreli NSAİ kullanımı, antibiyotikler
• Diyabet veya hipertansiyon: Uzun süreli kontrolsüzse böbrek iltihabına yol açabilir
• Genetik yatkınlık
• Toksinlere maruz kalma
• Viral enfeksiyonlar (Hepatit B, C gibi)

Böbrek İltihabı Belirtileri Nelerdir?

İltihap sessiz seyredebilir ama bazı belirtiler erken tanı için ipucu verir.

• İdrarda köpüklenme (protein kaçağını gösterir)
• İdrarda kan (çay rengi, kola rengi idrar)
• Yüzde, göz çevresinde ve ayaklarda şişlik
• Yorgunluk, halsizlik
• Yüksek tansiyon
• Az idrara çıkma
• İdrar yaparken yanma (eşlik eden enfeksiyon varsa)
• Sırtın yan tarafında künt ağrı
• Baş ağrısı, bulantı (ileri evrede)

Böbrek İltihabı Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı, idrar ve kan testleriyle başlar, gerekirse biyopsi ile netleştirilir.

• İdrar Tahlili: Protein, kan, lökosit veya silendir varlığı incelenir
• Kan Testleri: Kreatinin ve üre değerleri böbrek fonksiyonlarını gösterir
• İmmünolojik testler: Lupus, IgA gibi bağışıklık hastalıkları araştırılır
• Ultrason: Böbreğin yapısal durumu değerlendirilir
• Böbrek Biyopsisi: Tanının kesinleşmesi ve hastalığın tipinin anlaşılması için uygulanabilir
• Kan basıncı takibi: Yüksek tansiyon varlığı kontrol edilir

Böbrek İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, nefritin türüne ve nedenine göre değişir. Amaç, iltihabı durdurmak ve böbrek fonksiyonunu korumaktır.

• Antibiyotikler: Eğer neden bakteriyelse
• Steroidler (kortizon): Otoimmün kaynaklı nefritlerde kullanılır
• Bağışıklık baskılayıcı ilaçlar: İleri vakalarda gerekebilir
• Tansiyon ilaçları: Böbreği korumak ve basıncı düşürmek için ACE/ARB grubu ilaçlar
• Tuz ve protein kısıtlı diyet: Böbrek yükünü azaltmak için
• Düzenli izlem: Kan ve idrar testleriyle hastalığın seyri takip edilir
• Böbrek yetmezliği gelişmişse diyaliz veya transplantasyon gündeme gelebilir

Böbrek İltihabı Nasıl Önlenir?

Bazı türleri önlenemez ama riskler ciddi şekilde azaltılabilir.

• Boğaz enfeksiyonlarını zamanında ve tam tedavi ettir
• Tansiyon ve şekeri düzenli kontrol ettir
• Doktor önerisi dışında ilaç kullanmaktan kaçın
• Bol su içerek idrar yollarını temiz tut
• Bağışıklık sistemini güçlendirici yaşam tarzı benimse
• Protein ve tuz tüketimini abartma
• Her idrar anormalliğini ciddiye al ve doktora başvur