Vücudumuzun mikroplarla mücadele edebilmesi için ağız ve burnun gerisinde lenfoid doku adı verilen dokular yer alır. Bunlardan genizde yer alana adenoid, geniz eti, boğazın her iki yanında olanına ise bademcik adı verilir. Dil kökünde yer alan doku tonsilla lingualisken, östaki borusu çevresinde yer alan tonsilla tubariustur. Bunlar dışında ağız ve boğazda da birçok küçük lenfoid doku bulunmaktadır. Bu dokular ağız ve burun girişinde vücuda girmeye çalışan virüs ve bakterileri karşı bir kalkan oluştururlar. Bademcik ve geniz eti 6 yaşlarına kadar büyümeye devam eder. Sonrasında küçülmeye başlar ve 11 yaşlarına gelindiğinde erişkin bir kişideki boyutuna ulaşır.
Reklam Alanı
Bazı enfeksiyonlar ve alerjiler sonucu bu normalden daha fazla büyür ve küçülmez. Vücut için koruyucu görevine sahip olan bu dokular görevini yapamaz hale gelir. Bundan sonraki süreç ise adenoidektomi, geniz eti ameliyatı ile tedavi edilmesidir.
Geniz eti sürekli olarak burun tıkanıklığına sebep oluyorsa ve hastanın ağzı açık uyumaya başlayacağı kadar büyükse ve küçülmüyorsa alınması önerilir. Ayrıca sık sinüzit ya da orta kulak iltihabı yaşayan kişiler de tedavi ameliyat ile olabilir. Bazı kişilerde bademcik ve geniz eti hiç iltihaplanmaz ancak, çok büyümüş ve uyku apnesine neden olabilir. Bu tip durumlarda da adenoidektomi, geniz eti ameliyatı gerekebilir. Bademcik ve geniz eti problemi yaşayan çocuklar genellikle iştahsızdırlar ve yaşıtlarına göre büyüme hızları daha yavaştır. Çocuklarda ameliyat yaşı 3 yaş ve üzeri olarak belirlenir. Ancak, çocuklarda da uyku apnesi görülüyorsa çok daha erken yaşta ameliyat edilmesi önerilir. Ameliyat kararı almak için hastalığın hikayesi, süreci ve muayene bulguları önemlidir.
Geniz eti ile burun eti farklı yapılara sahip olmasına rağmen çok karıştırılır. Geniz eti orta hatta burnun en arka kısmında konumlanır. Burun eti ise burnun girişinin yan duvarlarda yer alır. Geniz eti büyüklüğü 3 ila 5 yaşa arasındaki çocuklarda daha sık görülür. Geniz eti büyümesi enfeksiyon ve alerjiden kaynaklanır.
Reklam Alanı
Geniz eti kronik burun tıkanıklığına neden olacak kadar büyüdüğünde adenoidektomi, geniz eti ameliyatı zorunlu hale gelebilir. Sürekli ağzı açık uyuyan kişiler, horlama sorunu olanlar, uyku apnesi, yutma zorluğu ve konuşma bozukluğu yaşayan kişiler için de durum oldukça zorlayıcıdır. Geniz eti çene, diş ve yüz gelişiminde bozukluk yaşanmasına sebep olabilir. Uzun süreli tam burun tıkanıklığı yaşayan ve büyüme, gelişme geriliği yaşayan çocuklarda tedavi şarttır. Geniz eti, kalp hastalığına kadar ilerleyebilir. Hemen hemen her zaman burun tıkanıklığı yaşayan ve ağızdan nefes alan çocuklar “adenoid yüzü” denen görünüm yaşamaya başlar. Yüzün orta kısmında basıklık, ağzı sürekli açık, üst çenesi öne doğru çıkık olan görünüm, adenoid yüzü olarak tanımlanır. Dişlerde kapanma problemleri ve diş çürümesi de sık rastlanan durumlardır. Bazen hastalar tam olarak bilemedikleri için ilk olarak ortodontiye başvururlar. Uyku kalitesinde bozukluklar başlayan, sürekli yatakta dönen ve başlarını geriye doğru attıklarında daha rahat nefes almaya çalışan kişilerde geniz eti sorunu artmaya başlamış demektir. Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı kararı alma nedenleri aşağıdaki gibi maddeler halinde sıralanabilir.
Reklam Alanı
Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat öncesi doktor genel muayene yapar ve rutin kan tetkikleri ister. Anestezi doktoru ameliyata engel bir durum olup olmadığını kontrol eder. Ameliyat aksi bir durum yoksa 15 dakikada tamamlanır. Ameliyat sırasında; Adenotom, Mikrodebrider, Lazer gibi farklı enstrümanlar ya da metodlar kullanılabilir.
Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı sonrasında hasta 4-5 saat kadar takip edilir. Herhangi bir sıkıntı görülmemesi halinde genellikle taburcu edilir. Ancak; kanama riski taşıyan hastalar 1 gece hastanede kalabilir. Hasta, ameliyat sonrası soğuk ve yumuşak gıdalardan başlayarak ılık ve katı gıdalara geçiş yapabilir. Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı sonrası bademcik ameliyatında olduğu gibi katı bir diyet uygulanmasına gerek yoktur. Okula giden çocukların 1 hafta kadar istirahat etmesi tavsiye edilir.
Reklam Alanı
Kanama: Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı sonrası %0,5 olarak görülebilir. Kanama genellikle ilk 24 saatte görülür. Lokal müdahalelerle durdurulamazsa tekrar ameliyata ihtiyaç duyulabilir.
Velofarengeal yetmezlik: Nadiren de olsa görülebilir. Çoğunlukla geçici olarak görülür. 2 ila 4 hafta sonra tamamen düzelir. Yutkunma sırasında yumuşak olan damağın genzi tam kapatamaması neticesinde gıdaların geniz ve buruna kaçmasını ifade eder. Nadir görülse de velofarengeal yetmezlik kalıcı olabilir.
Anesteziye bağlı komplikasyonlar da yaşanabilir.
Geniz eti, bademcikten farklı bir yapıya sahiptir. Boyun omurlarının önünde ve geniz bölgesinde yapışık olan bir dokudur. Adenoidektomi, geniz eti ameliyatı sırasında östaki tüpüne ve boyun omurlarına zarar vermemek için geride küçük parçalar kalması gerekebilir. Özellikle alerji gibi sorunları olan çocuklarda 5-6 yaşına kadar çok nadir de olsa geniz eti tekrar büyüme gösterebilir.
Reklam Alanı
Reklam Alanı