Distimi (Kronik Depresyon) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Distimi (Kronik Depresyon) Nedir?

Distimi, tıbbi adıyla persistan depresif bozukluk, en az 2 yıl boyunca süren, hafif ya da orta şiddette depresif semptomlarla seyreden kronik bir ruh sağlığı bozukluğudur. Kişi günlük işlevlerini sürdürebilir ama sürekli olarak mutsuz, yorgun ve keyifsiz hisseder. Majör depresyona göre belirtiler daha hafif ama daha uzun sürelidir.

Distimi Neden Olur?

• Genetik yatkınlık (ailesinde depresyon öyküsü olanlarda daha yaygın)
• Beyin kimyasındaki dengesizlikler (serotonin, dopamin gibi nörotransmitterlerde bozulma)
• Çocukluk travmaları (istismar, ihmal, ebeveyn kaybı)
• Kronik stres, travmalar veya yıpratıcı yaşam olayları
• Altta yatan başka psikiyatrik bozukluklar (anksiyete, madde bağımlılığı)
• Hormonal değişiklikler (doğum sonrası, tiroid hastalıkları)
• Uzun süreli yalnızlık veya sosyal izolasyon

Distimi Belirtileri Nelerdir?

• Gün boyu süren mutsuzluk, karamsarlık
• Enerji düşüklüğü, kronik yorgunluk
• Özgüven eksikliği
• Uyku problemleri (aşırı uyuma ya da uykusuzluk)
• İştah değişiklikleri (azalma ya da artış)
• Odaklanma ve karar vermede zorluk
• Günlük aktivitelerden zevk alamama (anhedoni)
• İçe kapanma, sosyal ilişkilerde azalma
• İrritabilite, huzursuzluk
• Umutsuzluk ve gelecekten beklenti kaybı
• Bu belirtilerin en az 2 yıl boyunca devam etmesi

Distimi Nasıl Teşhis Edilir?

• Psikiyatri uzmanı tarafından ayrıntılı görüşme ve değerlendirme
• DSM-5 kriterlerine göre tanı konur
• Belirtilerin süresi (en az 2 yıl) ve işlevsellik üzerindeki etkisi dikkate alınır
• Gerekirse depresyon skalaları ve testleri uygulanabilir
• Fiziksel hastalıkların ayıklanması için bazı kan testleri yapılabilir
• Diğer psikiyatrik hastalıklarla (majör depresyon, bipolar bozukluk) ayırt edilmesi gerekir

Distimi Nasıl Tedavi Edilir?

• Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT) başta olmak üzere uzun vadeli terapi süreci
• İlaç Tedavisi: Antidepresanlar (özellikle SSRI ve SNRI grubu ilaçlar)
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Egzersiz, uyku düzeni, beslenme takibi
• Stres yönetimi teknikleri (meditasyon, nefes egzersizleri)
• Sosyal Destek: Aile, arkadaş ve destek gruplarıyla bağları güçlendirme
• Tedavi uzun vadeli olmalı, düzenli takip ve sabır gerektirir

Distimi Nasıl Önlenir?

• Genetik yatkınlık varsa erken psikolojik destek almak
• Uzun süren stres veya kayıplarda profesyonel yardım almakta gecikmemek
• Sağlıklı yaşam alışkanlıkları (uyku, beslenme, fiziksel aktivite)
• Alkol ve madde kullanımından uzak durmak
• Sosyal çevreyle etkileşim içinde kalmak, yalnızlaşmamak
• Belirtiler başladığında erken müdahale ile ilerlemesini önlemek