Dispepsi (Hazımsızlık) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Dispepsi Nedir?

Dispepsi, mide ve üst karın bölgesinde rahatsızlık, şişkinlik, erken doyma, yanma veya ağrı gibi sindirim sistemiyle ilgili semptomların genel adıdır. Genellikle “hazımsızlık” olarak bilinir ve fonksiyonel (nedeni belli olmayan) ya da organik (altta yatan hastalığa bağlı) olabilir.

Dispepsi Neden Olur?

• Aşırı yemek yeme veya hızlı yemek
• Yağlı, baharatlı, asitli yiyecekler
• Alkol ve sigara kullanımı
• Stres ve anksiyete
• Mide ülseri, gastrit, reflü gibi mide hastalıkları
• Helikobakter pilori (H. pylori) enfeksiyonu
• İlaç kullanımı (NSAID, aspirin gibi)
• Safra kesesi ve pankreas sorunları
• Hormonal değişiklikler (örneğin hamilelik)

Dispepsi Belirtileri Nelerdir?

• Karında dolgunluk hissi
• Yemekten sonra şişkinlik
• Mide yanması veya ekşimesi
• Geğirme ve gaz çıkarma
• Bulantı (nadiren kusma)
• Erken doyma hissi
• Üst karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık
• Ağızda kötü tat, boğazda yanma
• İştahsızlık

Dispepsi Nasıl Teşhis Edilir?

• Ayrıntılı hasta öyküsü ve fizik muayene
• Gastroskopi (endoskopi): Mide iç yüzeyinin doğrudan incelenmesi
• H. pylori testi (kan, dışkı veya nefes testi)
• Kan testleri (anemi, enfeksiyon vs.)
• Ultrasonografi (safra kesesi veya pankreas sorunları şüphesi varsa)
• Gerekirse mide pH ölçümü veya motilite testleri

Dispepsi Nasıl Tedavi Edilir?

• Yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi
• Asit baskılayıcı ilaçlar (proton pompa inhibitörleri, H2 reseptör blokerleri)
• H. pylori varsa antibiyotik tedavisi
• Sindirim sistemini düzenleyen ilaçlar (prokinetikler)
• Antasitler (mide asidini nötralize eder)
• Strese yönelik psikolojik destek veya anksiyete giderici ilaçlar
• Bitkisel destekler (zencefil, rezene, papatya gibi)

Dispepsi Nasıl Önlenir?

• Aşırı yemek yemekten kaçınmak
• Yavaş yemek yemek ve iyi çiğnemek
• Yağlı, baharatlı, kızartılmış yiyecekleri sınırlamak
• Alkol, kafein ve sigaradan uzak durmak
• Stresten kaçınmak, gevşeme teknikleri uygulamak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Reflüye neden olacak pozisyonlardan kaçınmak (yatarken başı yükseltmek gibi)
• Yatmadan hemen önce yemek yememek
• Gerekirse beslenme uzmanı veya gastroenterologdan destek almak