Ateroskleroz Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Etkili Tedavi Yöntemleri

Ateroskleroz Nedir?

Ateroskleroz, atardamar duvarlarında kolesterol, yağ, kalsiyum ve diğer maddelerin birikerek plak oluşturmasıdır. Bu plaklar damarların daralmasına, sertleşmesine ve kan akışının azalmasına neden olur. Kalp krizi, inme ve periferik damar hastalıklarının en yaygın nedenidir.

Ateroskleroz Neden Olur?

• Yüksek Kolesterol: Kanda LDL (kötü) kolesterolün artması damar duvarına birikmesine neden olur.
• Yüksek Tansiyon: Damar duvarına zarar vererek plak oluşumunu kolaylaştırır.
• Sigara Kullanımı: Damar iç yüzeyini tahriş ederek aterosklerozu hızlandırır.
• Diyabet: Kan şekerinin yüksekliği damar sağlığını bozar.
• Obezite: Fazla kilo lipid dengesizliği ve inflamasyon riskini artırır.
• Hareketsizlik: Damar elastikiyetini azaltır, kan akışını yavaşlatır.
• Genetik Yatkınlık: Ailede kalp-damar hastalığı varsa risk artar.
• Sağlıksız Beslenme: Trans yağ ve doymuş yağ açısından zengin diyetler plağı tetikler.

Ateroskleroz Belirtileri Nelerdir?

• Göğüs Ağrısı (Angina): Kalp damarları etkilendiğinde ortaya çıkar.
• Nefes Darlığı: Kalbin yeterli oksijen alamaması sonucu gelişir.
• Bacaklarda Ağrı ve Uyuşma: Özellikle yürürken oluşur, periferik arter hastalığı belirtisidir.
• Yorgunluk: Kalp veya beyin yeterli oksijen alamadığında hissedilir.
• İnme Belirtileri: Konuşma bozukluğu, yüz kayması veya kol bacak güçsüzlüğü oluşabilir.
• Erektil Disfonksiyon: Penise giden damarlarda daralma varsa görülebilir.

Ateroskleroz Nasıl Teşhis Edilir?

• Kan Testleri: Kolesterol, trigliserid ve kan şekeri düzeyleri ölçülür.
• Elektrokardiyografi (EKG): Kalp ritmi ve olası iskemiyi değerlendirir.
• Ekokardiyografi: Kalp duvarları ve kapaklarının hareketlerini gösterir.
• Anjiyografi: Damarlardaki daralmayı ve tıkanıklığı doğrudan gösterir.
• BT Anjiyografi: Kalp damarlarının yapısını detaylı incelemek için kullanılır.
• Doppler Ultrason: Bacak damarlarındaki kan akışını değerlendirir.

Ateroskleroz Nasıl Tedavi Edilir?

• Kolesterol Düşürücü İlaçlar: Statinler damar içi plak oluşumunu azaltır.
• Tansiyon İlaçları: Damarlardaki stresi azaltarak ilerlemeyi yavaşlatır.
• Kan Sulandırıcılar: Pıhtı riskini azaltır, özellikle kalp krizi sonrası verilir.
• Yaşam Tarzı Değişikliği: Sağlıklı beslenme, egzersiz ve sigarayı bırakmak şarttır.
• Anjiyoplasti ve Stent: Daralmış damarın balonla genişletilip stent yerleştirilmesi.
• Bypass Ameliyatı: Tıkanmış damarın çevresinden yeni damar yolu oluşturulur.

Ateroskleroz Nasıl Önlenir?

• Düzenli Egzersiz: Kalp ve damar sağlığını güçlendirir.
• Sağlıklı Beslenme: Lifli, sebze-meyve ağırlıklı ve az yağlı diyet uygulanmalı.
• Kolesterol ve Şeker Takibi: Kan değerleri düzenli kontrol edilmeli.
• Sigaranın Bırakılması: Enflamasyonu ve damar içi hasarı azaltır.
• Stresten Uzak Durmak: Kronik stres damar sağlığını bozar.
• Düzenli Doktor Kontrolleri: Erken tanı ile ilerleme durdurulabilir.