Karaciğer Sirozu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Karaciğer Sirozu Nedir?

Karaciğer sirozu, karaciğer dokusunun sağlıklı hücrelerinin zamanla skar dokusu (nedbe dokusu) ile yer değiştirmesi sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Bu süreçte karaciğer giderek sertleşir, küçülür ve normal fonksiyonlarını yapamaz hale gelir. Karaciğer sirozu genellikle yavaş ilerler, başlangıçta belirti vermeyebilir ama ilerledikçe hayati risk taşıyan ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Karaciğer Sirozu Neden Olur?

Sirozun gelişiminde en sık görülen nedenler şunlardır;

• Kronik alkol kullanımı
• Hepatit B ve Hepatit C enfeksiyonları
• Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD)
• Otoimmün hepatit
• Safra yollarını tutan hastalıklar (primer biliyer kolanjit gibi)
• Genetik/metabolik hastalıklar (hemokromatozis, Wilson hastalığı)
• Uzun süreli bazı ilaç kullanımları

Karaciğer Sirozu Belirtileri Nelerdir?

Sirozun erken evrelerinde çoğu kişi belirti yaşamaz. Ancak hastalık ilerledikçe şu şikâyetler görülebilir;

• Yorgunluk, halsizlik
• İştahsızlık, mide bulantısı
• Zayıflama ve kas kaybı
• Sarılık (cilt ve gözlerde sararma)
• Karında şişlik (asit birikimi)
• Bacaklarda ödem
• Kaşıntı
• Burun kanamaları, kolay morarma
• Erkeklerde meme büyümesi ve cinsel isteksizlik

Karaciğer Sirozu Nasıl Teşhis Edilir?

Siroz tanısı genellikle detaylı muayene ve laboratuvar testleriyle konur.

• Fiziki Muayene: Karaciğer büyüklüğü, dalak büyümesi ve cilt bulguları
• Kan Testleri: Karaciğer fonksiyon testleri (AST, ALT, bilirubin), pıhtılaşma testleri
• Görüntüleme Yöntemleri: Ultrason, MR veya BT ile karaciğer yapısının incelenmesi
• Fibroscan: Karaciğerin sertliğini ölçmek için özel ultrason yöntemi
• Biyopsi: Bazı durumlarda kesin tanı için karaciğer dokusundan örnek alınabilir

Karaciğer Sirozu Nasıl Tedavi Edilir?

Siroz tamamen geri döndürülemez, ancak ilerlemesi yavaşlatılabilir ve komplikasyonları kontrol altına alınabilir.

• Altta Yatan Nedenin Tedavisi: Alkol bırakılmalı, Hepatit tedavi edilmeli, Yağlı karaciğer kontrol altına alınmalı
• İlaç Tedavileri: Belirtileri ve komplikasyonları azaltmak için
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli beslenme, tuz kısıtlaması, alkolü tamamen bırakma
• Endoskopik Tedaviler: Özofagus varislerinden kanamaları önlemek için
• Karaciğer Nakli: İleri evrede tek kesin tedavi seçeneği

Karaciğer Sirozu Nasıl Önlenir?

Siroz riskini azaltmak için şu önlemler alınabilir;

• Alkolü tamamen bırakmak veya sınırlamak
• Hepatit B aşısı yaptırmak ve hepatit C’den korunmak
• Sağlıklı beslenmek, obeziteden kaçınmak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Riskli ilaç kullanımından kaçınmak, doktor kontrolünde ilaç kullanmak
• Düzenli sağlık kontrolleri ile karaciğer fonksiyonlarını takip ettirmek