Kadınlarda İdrar Kaçırma Nedir?
Kadınlarda idrar kaçırma (üriner inkontinans), idrarın istemsiz olarak mesaneden dışarı sızması durumudur. Bu durum, sosyal ve psikolojik sorunlara yol açabilen yaygın bir sağlık problemidir. Doğum, menopoz, pelvik taban kaslarının zayıflaması ve bazı tıbbi hastalıklar idrar kaçırma riskini artırabilir. Şiddeti, sadece öksürük veya hapşırma sırasında damlama şeklinde olabileceği gibi, aniden gelen yoğun idrar yapma isteğiyle birlikte kontrolsüz boşalma şeklinde de görülebilir.
Kadınlarda İdrar Kaçırma Neden Olur?
Kadınlarda idrar kaçırmanın ortaya çıkmasında birden fazla faktör rol oynar;
- Pelvik Taban Kaslarının Zayıflaması: Doğum, menopoz veya yaşlanma nedeniyle
- Doğum ve Gebelik: Vajinal doğumlar pelvik kas ve sinirleri zorlayabilir
- Menopoz: Östrojen azalması mesane ve üretra dokusunu zayıflatabilir
- Fazla Kilo: Karın içi basıncını artırarak mesaneye yük bindirir
- Kronik Öksürük veya Kabızlık: Uzun süreli basınç etkisi
- Sinir Sistemi Hastalıkları: MS, felç veya omurilik yaralanmaları
- İdrar Yolu Enfeksiyonları: Geçici olarak mesane kontrolünü bozabilir
Kadınlarda İdrar Kaçırma Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler, idrar kaçırmanın tipine ve şiddetine göre değişir;
- Öksürme, hapşırma veya gülme sırasında idrar kaçırma (stres tipi)
- Aniden gelen yoğun idrar yapma isteğiyle idrar kaçırma (urge tipi)
- Tuvalete yetişemeden idrar kaçırma
- Uyku sırasında idrar kaçırma
- Sık idrara çıkma ve ani sıkışma hissi
- İdrar sonrası damlama
Kadınlarda İdrar Kaçırma Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı, şikâyetlerin detaylı değerlendirilmesi ve bazı testlerle konur;
- Tıbbi Öykü: Semptomların zamanı, sıklığı ve tetikleyicileri
- Fiziki Muayene: Pelvik taban kaslarının değerlendirilmesi
- İdrar Tahlili: Enfeksiyon veya kanama varlığının kontrolü
- Mesane Günlüğü: İdrara çıkma sıklığı ve kaçırma olaylarının kaydı
- Ürodinami Testi: Mesane ve üretranın fonksiyonunu ölçme
- Görüntüleme: Ultrason ile mesane ve böbrek yapısının incelenmesi
Kadınlarda İdrar Kaçırma Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, idrar kaçırmanın tipine, şiddetine ve nedenine göre planlanır;
- Pelvik Taban Egzersizleri (Kegel): Kasları güçlendirmek için
- Davranışsal Tedaviler: Sıvı alım düzenlemesi, mesane eğitimi
- İlaç Tedavisi: Mesane kaslarını rahatlatan veya üretra desteğini artıran ilaçlar
- Fizik Tedavi Yöntemleri: Biofeedback veya elektrik stimülasyonu
- Cerrahi Tedavi: Sling operasyonları, mesane boynu desteği
- Altta Yatan Hastalığın Tedavisi: Enfeksiyon, kabızlık veya nörolojik hastalıklar
Kadınlarda İdrar Kaçırma Nasıl Önlenir?
Bazı basit önlemlerle idrar kaçırma riski azaltılabilir;
- Düzenli pelvik taban egzersizleri yapmak
- Fazla kiloyu kontrol altında tutmak
- Kabızlığı önlemek için lifli beslenmek
- Sigara içmemek (kronik öksürüğü önlemek için)
- İdrar yolu enfeksiyonlarını erken tedavi etmek
- Doğum sonrası pelvik kas rehabilitasyonu yapmak
