Acil Ameliyat
Acil Ameliyat

Diabetes Insipidus (Şekersiz Şeker Hastalığı) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Diabetes Insipidus, antidiüretik hormon eksikliği veya böbreklerin bu hormona yanıt verememesi sonucu oluşan su dengesizliği hastalığıdır. Belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemlerini öğrenin.

Diabetes Insipidus (Şekersiz Şeker Hastalığı)

Diabetes Insipidus (Şekersiz Şeker Hastalığı) Nedir?

Diabetes Insipidus (DI), vücudun su dengesini düzenleyen antidiüretik hormon (ADH) eksikliği ya da böbreklerin bu hormona yanıt verememesi sonucu gelişen, aşırı su kaybıyla seyreden bir hastalıktır. Adındaki “Diabetes” kelimesi şeker anlamına gelse de, bu hastalıkta kan şekeri normaldir; yani şeker hastalığı (Diabetes Mellitus) ile karıştırılmamalıdır.

Diabetes Insipidus Neden Olur?

DI’nin iki ana tipi vardır;

1. Santral Diabetes Insipidus: Beynin hipotalamus veya hipofiz bezinden ADH hormonunun yetersiz salgılanması nedeniyle olur.

  • Travma, tümör, enfeksiyon, ameliyat sonrası
  • Genetik faktörler
  • İdiopatik (nedeni bilinmeyen) durumlar

2. Nefrojenik Diabetes Insipidus: Böbreklerin ADH’ye yanıt verememesi sonucu oluşur.

  • Genetik hastalıklar
  • Kronik böbrek hastalıkları
  • Bazı ilaçlar (lityum gibi)
  • Elektrolit dengesizlikleri (hiperkalsemi, hipokalemi)

Diabetes Insipidus Belirtileri Nelerdir?

  • Aşırı susama (polidipsi)
  • Çok fazla su içme
  • Günde 3-20 litre arasında aşırı idrar yapma (poliüri)
  • Gece sık idrara kalkma (noktüri)
  • Dehidrasyon riski (özellikle çocuklarda)
  • Yorgunluk, halsizlik (susuz kalınırsa)

Diabetes Insipidus Nasıl Teşhis Edilir?

  • İdrar ve Kan Testleri: Düşük idrar yoğunluğu ve yüksek serum sodyumu
  • Su Kısıtlama Testi: Vücut susuz bırakılır, normalde ADH artar ve idrar konsantre olur. DI’de olmaz.
  • Desmopressin Testi: Sentetik ADH verildiğinde idrar yoğunluğu artıyorsa santral DI, artmıyorsa nefrojenik DI düşünülür.
  • MR Çekimi: Hipotalamus ve hipofiz yapılarının değerlendirilmesi
Diabetes Insipidus Nasıl Tedavi Edilir?

Santral DI:

  • Desmopressin (sentetik ADH) burun spreyi veya tablet olarak verilir
  • Yeterli sıvı alımı sağlanmalı

Nefrojenik DI:

  • Altta yatan neden düzeltilmeli
  • Düşük tuzlu diyet ve yeterli sıvı
  • Tiyazid diüretikler ve NSAID’ler bazen fayda sağlar
Diabetes Insipidus Nasıl Önlenir?

Bazı durumlar önlenemez ama;

  • Hipotalamus ve hipofiz yaralanmalarından kaçınmak
  • Böbrek sağlığını korumak
  • Uzun süre lityum gibi ilaç kullanımı varsa düzenli takip
  • Susuz kalmamaya dikkat etmek
WhatsApp Telefon