Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Nedir?

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL), kemik iliğinde başlayan ve hızla ilerleyen kan kanseri türlerinden biridir. Kemik iliğinde lenfoblast adı verilen olgunlaşmamış beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkar. Özellikle çocuklarda en sık görülen lösemi türüdür ancak yetişkinlerde de görülebilir.

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Neden Olur?

Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı risk faktörleri şunlardır;

• Genetik Faktörler: Down sendromu gibi bazı genetik hastalıklar riski artırır.
• Radyasyona Maruz Kalma: Yüksek doz radyasyon, lösemi riskini yükseltir.
• Kimyasal Maruziyet: Benzin türevleri ve bazı kimyasallar.
• Geçmiş Kanser Tedavileri: Kemoterapi veya radyoterapi görmüş kişilerde risk artabilir.
• Aile Geçmişi: Çok nadiren aile öyküsü olanlarda da görülebilir.

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler genellikle hızlı başlar ve ilerler;

• Yorgunluk ve halsizlik
• Soluk cilt
• Ateş ve sık enfeksiyonlar
• Kemik ve eklem ağrıları
• Lenf bezlerinde şişlik
• Burun kanaması, diş eti kanaması
• Nefes darlığı
• İştah kaybı ve kilo kaybı
• Karın şişliği (dalak ve karaciğer büyümesi)
• Ciltte morluklar veya noktasal kanamalar (peteşi)

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Nasıl Teşhis Edilir?

• Tam Kan Sayımı: Kanda anormal hücre sayıları tespit edilir.
• Kemik İliği Biyopsisi: Kesin tanı için kemik iliğinden örnek alınır.
• Genetik Testler: Kanserin alt tipi belirlenir.
• Lomber Ponksiyon (Bel Sıvısı Testi): Löseminin merkezi sinir sistemine yayılıp yayılmadığı kontrol edilir.
• Görüntüleme Yöntemleri: Organ büyümeleri ve enfeksiyonları saptamak için kullanılır.

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve löseminin genetik özelliklerine göre planlanır;

• Kemoterapi: Temel tedavi yöntemidir, genellikle birkaç aşamalı uzun bir süreçtir.
• Hedefe Yönelik Tedavi: Belirli genetik mutasyonlara yönelik ilaçlar.
• İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini harekete geçiren tedaviler.
• Kemik İliği / Kök Hücre Nakli: Yüksek riskli veya tekrarlayan hastalıkta tercih edilir.
• Radyoterapi: Merkezi sinir sistemi tutulumu varsa uygulanabilir.

Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL) Nasıl Önlenir?

Şu anda ALL’yi kesin olarak önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Ancak;

• Risk faktörlerinden mümkün olduğunca kaçınılması önerilir.
• Erken teşhis için belirtiler fark edildiğinde hızla doktora başvurulmalıdır.
• Aile öyküsü olan bireyler düzenli sağlık kontrolleri yaptırmalıdır.