Beyin Tümörü Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri

Beyin Tümörü Nedir?

Beyin tümörü, beyindeki hücrelerin anormal ve kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla oluşan kitlelerdir. İyi huylu (benign) ya da kötü huylu (malign) olabilir. Beynin kendisinden kaynaklanabileceği gibi (primer tümör), vücudun başka bir yerinden beyne sıçramış (metastatik) da olabilir.

Beyin Tümörü Neden Olur?

Kesin nedeni çoğu zaman bilinmez ama bazı risk faktörleri rol oynayabilir.

• Genetik Yatkınlık: Ailede beyin tümörü öyküsü olan kişilerde risk artabilir
• Radyasyona Maruz Kalma: Özellikle baş bölgesine alınan radyasyon
• Bağışıklık Sistemini Baskılayan Durumlar: HIV, organ nakli sonrası gibi
• Bazı Kalıtsal Hastalıklar: Nörofibromatozis, Li-Fraumeni sendromu gibi
• Metastaz: Akciğer, meme, böbrek gibi organlardaki kanserin beyne yayılması

Beyin Tümörü Belirtileri Nelerdir?

Tümörün yeri, büyüklüğü ve beyin üzerindeki baskısı belirtileri şekillendirir.

• Baş ağrısı (özellikle sabahları daha şiddetli)
• Bulantı ve kusma
• Denge ve koordinasyon bozukluğu
• Konuşma ve anlama güçlüğü
• Görme bulanıklığı veya çift görme
• Vücudun bir tarafında güçsüzlük veya hissizlik
• Nöbet geçirme (epileptik ataklar)
• Kişilik değişiklikleri, unutkanlık
• Uyku hali, bilinç bulanıklığı
• şitme kaybı (özellikle belirli bölgelerdeki tümörlerde)

Beyin Tümörü Nasıl Teşhis Edilir?

Tanıda erken davranmak çok önemli. Şüpheli belirtiler varsa vakit kaybetmeden incelemeye geçilir.

• Nörolojik Muayene: Kas gücü, refleksler, denge ve bilinç durumu değerlendirilir
• MR Görüntüleme: Beyin tümörlerinin yerini, boyutunu ve etkilediği alanları detaylı gösterir
• BT (Tomografi): Acil durumlarda hızlı görüntüleme için kullanılır
• PET-BT: Tümörün yayılımı ve metabolik aktivitesi değerlendirilir
• Biyopsi: Tümörün türünü ve derecesini belirlemek için dokudan örnek alınır
• Kan Testleri: Özellikle metastatik tümörlerde diğer organlarla ilgili ipuçları verir

Beyin Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, tümörün türü, yeri ve hastanın genel sağlık durumuna göre kişiye özel planlanır.

• Cerrahi Müdahale: Tümör alınabiliyorsa ilk tercih budur
• Radyoterapi: Tümörü küçültmek veya kalan hücreleri yok etmek için kullanılır
• Kemoterapi: Özellikle kötü huylu ve yayılma potansiyeli olan tümörlerde tercih edilir
• Hedefe Yönelik Tedaviler: Bazı tümör tiplerine özel ilaçlar kullanılabilir
• Steroid Tedavisi: Beyin ödemini azaltmak için uygulanır
• Nöbet Önleyici İlaçlar: Epileptik atakları kontrol altına almak için
• Rehabilitasyon: Konuşma, hareket kabiliyeti ve günlük yaşam becerilerinin desteklenmesi

Beyin Tümörü Nasıl Önlenir?

Tam olarak önlenemez, ama riskleri azaltmaya yönelik adımlar atılabilir.

• Gereksiz radyasyona maruz kalmamak
• Bağışıklık sistemini güçlü tutmak
• Radyasyon riski yüksek işlerde koruyucu önlemler almak
• Ailede tümör öyküsü varsa düzenli kontrol yaptırmak
• Erken belirti fark edildiğinde vakit kaybetmeden nöroloji/onkolojiye başvurmak