Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Böbrek Büyümesi Nedir?

BBöbrek büyümesi, tıbbi adıyla hidronefroz, böbreğin idrarı tam olarak boşaltamaması nedeniyle genişlemesi durumudur. İdrar böbrekten aşağı doğru akamadığında içeride birikir ve bu da böbreğin yapısının genişlemesine yol açar. Genellikle idrar yolu tıkanıklığı veya reflüsü sonucu ortaya çıkar.

Böbrek Büyümesi Neden Olur?

Nedenin belirlenmesi tedavi için kritik önem taşır çünkü büyüme bir semptomdur, hastalık değil.

• İdrar Yolu Tıkanıklığı (taş, tümör, darlık gibi)
• İdrar Reflüsü (idrarın mesaneden böbreğe geri kaçması)
• Böbrek Taşları
• Hamilelikte rahim baskısı (geçici hidronefroz)
• Prostat büyümesi (erkeklerde sık görülür)
• Doğumsal yapısal bozukluklar
• Mesane fonksiyon bozuklukları
• Üreterde tümör veya sıkışma

Böbrek Büyümesi Belirtileri Nelerdir?

Hafif durumlarda belirti vermeyebilir ama tıkanıklık ilerledikçe şikayetler başlar.

• Bel ve yan ağrısı (genellikle tek taraflı)
• Sık idrara çıkma hissi
• İdrar yaparken yanma
• İdrar akışında zayıflık veya kesinti
• Bulanık veya kötü kokulu idrar
• İdrarda kan
• Mide bulantısı, kusma
• Ateş (enfeksiyon gelişirse)
• Halsizlik, yorgunluk hissi

Böbrek Büyümesi Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı koymak için önce fizik muayene, ardından görüntüleme yöntemleri tercih edilir.

• Ultrason: Böbreğin genişlemesi direkt olarak görüntülenebilir
• İdrar Tahlili: Enfeksiyon ya da kan varlığı kontrol edilir
• Kan Testleri: Kreatinin ve üre düzeyleri ile böbrek fonksiyonu değerlendirilir
• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Tıkanıklığın yeri ve nedeni ayrıntılı incelenir
• MR Ürografi: Detaylı yumuşak doku değerlendirmesi
• Sistoskopi: Gerekirse mesane ve üretra içeriden incelenir
• İdrar Akım Testleri: Özellikle prostat kaynaklı nedenlerde kullanılır

Böbrek Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi, altta yatan nedene göre şekillenir. Amaç idrarın sağlıklı akışını yeniden sağlamaktır.

• Tıkanıklık varsa cerrahi müdahale: Taşın alınması, darlığın açılması
• Stent veya nefrostomi tüpü: İdrarın geçici olarak dışarı alınması
• İdrar yolu enfeksiyonu varsa antibiyotik tedavisi
• Reflü varsa cerrahi ya da ilaçla yönetim
• Prostat büyümesinde ilaç tedavisi veya cerrahi
• Gebelikte izlem: Doğum sonrası genellikle kendiliğinden düzelir
• Sıvı tüketimi düzenlenir ve idrar akışı izlenir

Böbrek Büyümesi Nasıl Önlenir?

Tam anlamıyla önlenemeyebilir ama riskler azaltılabilir.

• Bol su içerek idrar yollarını açık tutmak
• İdrar gelince ertelememek
• İdrar yolu enfeksiyonlarını ciddiye almak
• Taş oluşumuna yatkınlık varsa diyet ve yaşam tarzı düzenlemek
• Prostat kontrollerini ihmal etmemek
• Gebelik takibini düzenli yapmak
• Tüm idrar yolu belirtilerinde doktora başvurmak