Dermoid Kist Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Dermoid Kist Nedir?

Dermoid kist, embriyonik gelişim sırasında oluşan, içinde saç, diş, yağ, tırnak, kıl gibi dokular barındırabilen iyi huylu bir kistik yapıdır. Tıbbi adıyla matür kistik teratom olan bu yapı, genellikle yumurtalık (over), beyin, omurilik ve yüz-boyun bölgesinde görülür. Kist doğuştan vardır ancak çoğu zaman yıllar sonra fark edilir. Yavaş büyür, çoğu zaman belirti vermez.

Dermoid Kist Neden Olur?

Dermoid kistlerin nedeni embriyonik dönemdeki hücrelerin yanlış yere göç etmesi ve gelişimini orada tamamlamasıdır. Bu hücreler, deri ve deri türevlerini (yağ bezleri, saç folikülü vs.) oluşturabildiği için içeriği oldukça çeşitlidir.

• Doğuştan gelir, genetik değildir
• Embriyonal gelişim bozukluğu sonucu ortaya çıkar
• Kadınlarda yumurtalık dermoid kisti en yaygın formdur

Dermoid Kist Belirtileri Nelerdir?

Bulunduğu bölgeye göre belirtiler değişir. Genellikle yavaş büyüdüğü için çoğu sessiz seyreder.

Yumurtalık Dermoid Kisti:

• Kasık veya alt karın ağrısı
• Kist büyürse şişkinlik hissi
• Adet düzensizliği
• Kistin dönmesi durumunda (torsiyon) şiddetli ağrı ve acil durum
• Nadiren kist patlayabilir (rüptür)

Yüz-Baş-Boyun Dermoid Kisti:

• Göz çevresi veya burun kökü gibi bölgelerde şişlik
• Estetik rahatsızlık
• Gözde baskı varsa görme bozukluğu

Omurilik veya Beyin Dermoid Kisti:

• Nörolojik belirtiler (baş ağrısı, denge bozukluğu, nöbet)
• Enfeksiyon veya baskı yaparsa sinirsel komplikasyonlar

Kistin içeriği genellikle yağlı ve kötü kokuludur. Cerrahi sırasında dikkatlice çıkarılır.

Dermoid Kist Nasıl Teşhis Edilir?

Tanı için aşağıdaki görüntüleme yöntemleri kullanılır;

• Ultrasonografi: Yumurtalık kistlerinde ilk tercih
• MR veya BT: İçeriğin detaylı görüntülenmesi (yağ, kıl, diş vs. saptanabilir)
• Fizik Muayene: Baş-boyun bölgesi gibi yüzeysel kistler
• Patolojik İnceleme: Kesin tanı çıkarılan kistten sonra konur

Dermoid Kist Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi çoğu zaman cerrahidir. Kist tamamen çıkarılır, çünkü içeriğinin enfekte olma veya torsiyon riski vardır.

• Laparoskopik Kistektomi: Yumurtalık kistleri için minimal invaziv yöntem
• Açık Cerrahi: Büyük ya da karmaşık yapılar için tercih edilebilir
• Nadiren malignite (kanserleşme) riski vardır ama çok düşüktür
• Beyin veya omurilik yerleşimlilerde nöroşirürji müdahalesi gerekir

Gebelikte fark edilirse genelde 2. trimesterde çıkarılır. Takip gerekir.

Dermoid Kist Nasıl Önlenir?

• Önlenemez, çünkü doğuştan gelir
• Ama erken teşhis ve uygun zamanda cerrahi ile riskler minimize edilir
• Kadınlarda düzenli jinekolojik kontroller önerilir
• Şikayet yoksa küçük kistler takip edilebilir