Bezoar hastalığı, mide ve bağırsaklarda sindirilemeyen madde birikimi sonucu oluşan kitlelerle karakterizedir. Belirtileri, nedenleri, tanı yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında detaylı bilgi alın.
Bezoar kelimesi Farsçadan gelir ve Arapça karşılığı "bedzehir"dir.Genellikle "panzehir" kelimesinin terimin öncüsü olduğu kabul edilir. Bezoar hastalığı, insan ve insan dışı hayvanların mide ve bağırsaklarından gelen liflerin toplanması ve sertleşmesi sonucu oluşan kütleye verilen isimdir. Bazı örnekler, meyve ve sebzelerde bulunan bir lif olan fitobezoar ve saç veya kılda bulunan trikobezoardır.
Bezoar hastalığından farklı örnekler arasında ilaçlar, kum, sakız ve mantar bulunur.Bu semptomların nedeni yabancı bir cisim olabilir. Ancak en düzenli olarak bulundukları midenin yanı sıra duodenum, ileum, jejunum, kolon ve Meckel divertikülünde de bulunabilirler.
Bozukluk tıbbi terimi Rapunzel sendromu ile anılır. Bezoar hastalığı tipik olarak, mide boşalması sırasında meydana gelen, geçen süredeki artış ve üretilen asit miktarındaki azalma gibi fizyolojik süreçlerdeki değişikliklerin sonucudur. Mide ameliyatı, diyabet ve son dönem böbrek hastalığı öyküsü, mide bezoar gelişme olasılığını artıran tüm durumlardır.
Sindirilemeyen materyal oluşumuna neden olma potansiyeline sahip tek faktör, fazla miktarda olmasıdır. Trichotillomania, genç kadınlarda trikobezoarların diğer herhangi bir duruma göre daha sık altta yatan nedenidir.
Bu durum, aynı zamanda, onu karakterize etmek için kullanılan bir kelime olan "dürtü kontrolü bozukluğu" olarak da anılmıştır. Trikotilomani olarak bilinen durum, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ile karıştırılmamalıdır.
Trikotilomanisi olanlar ayrıca obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) riski daha yüksektir.Trikotilomani teşhisi konan hastalar, trikom bezoarları geliştirebilir veya geliştirmeyebilir. Kadınlarda erkeklere oranla çok daha fazla görülmektedir.
Christenson ve Mansueto tarafından yapılan çalışmada, trikotillomani ile tanımlanan 186 hastanın hiçbirinde trikobezoidler de yoktu. Bunun nedeni, erkeklerin "yardım istemekten korkma" ifadesini duyduklarında bir öz-bilinç izi yaşayabilmeleridir. Altı trikotillomani ve üç trikotillomani dahil olmak üzere dokuz kişi trikobezoar için pozitif test yaptı.
Bezoarlar oldukça acı verici olabilir. Bezoarı olan bir kişinin bağırsaklarında, top şeklinde bir hayvan veya bitki artıkları kütlesi büyüyebilir. Bezoarların içerikleri, onları birkaç kategoriye ayırmak için kullanılabilir. Trikobezoarlar, fitobezoarlar ve laktobezoarlar dahil olmak üzere çeşitli isimlerle anılırlar.
Trikobezoarlar nasıl oluşur?
Trikobezoarlar, saç, kıl, kum, mantar, sakız, ilaçlar veya meyve ve sebzelerden gelen lifler gibi lif düğümlerinin ortaya çıktığı herhangi bir durumun sonucudur. Zihinsel geriliği olan hastalar ve genç kızların trikobezoarlardan etkilenme olasılığı daha yüksektir; durum 50 yaşındaki yetişkinlerde kendini gösterebilir.
Fitobezoarlar nasıl oluşur?
Portakal ve hurmalarda bulunanlar gibi yetersiz sindirilmiş meyve tohumları, nispeten yaygın olan fitobezoarların gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Fitobezoarların yetişkinlerde çocuklardan daha fazla gelişmesi daha olasıdır. Yetişkin hastaların fitobezoar oluşturma olasılığı çocuklardan daha fazladır. Bu durum, mide ameliyatı, diyabet, bağ dokusu hastalıkları veya hipotiroidizm öyküsünün getirebileceği mide asidinde bir azalma ile ortaya çıkabilir.
Laktobezoarlar nasıl oluşur?
Laktobezoarlar, yalnızca bebekleri etkileyebilen ve süt ve süt ürünlerinde bulunanlar gibi yoğun erken dönem diyetlerin neden olduğu bir hastalıktır.
Trunkal vagotomi, piloroplasti veya billroth II kısmi gastroenterostomi gibi mide cerrahisi sıklıkla bezoarların nedenidir. Bezoarlar kendi başlarına da gelişebilir.
Hiç mide ağrısı çekmemiş veya mide ameliyatı olmamış kişilerde bile Trabzon inciri ve diğer yüksek lifli gıdaların tüketimi bezoar gelişimi ile ilişkilendirilmiştir.
Diyabetin neden olduğu gastroparezi de bezoar oluşumuna yol açabilir. Bezoarların gelişimi, zorlayıcı saç çekme veya tırnak çiğneme davranışlarıyla karakterize edilen trikotillomani gibi psikolojik sorunlar tarafından da tetiklenebilir.
Bezoarlar vücutta bulundukları yere göre klinik olarak kendilerini çeşitli şekillerde gösterebilirler.
Bezoarlı hastalar, ani başlayan şiddetli mide rahatsızlığı ve genel gastrointestinal sistemdeki zorluklar (bulantı, kusma, kabızlık ve kilo kaybı gibi) ile karakterize olan astım geliştirme riski altındadır. Muhtemelen yan etki olarak kusacaksınız.
Bezoar teşhisi konan hastalarda demir eksikliği anemisi (anemi) gelişme riski vardır. Bir domuzun sağlığı doğru bir şekilde teşhis edilmezse, domuzun durumu kötüleşebilir ve tedavisi daha zor hale gelebilir.
Bağırsak tıkanıklığı (ileus), ülserasyon, gastrointestinal sistemde kanama, pankreatit (pankreas iltihabı), tıkanma sarılığı ve superior mezenterik arter sendromu bu parazitlerin neden olabileceği semptomlardan bazılarıdır. Bu parazitler ayrıca invajinasyon (peritonit iltihabı) da getirebilir.